Eş-Şeyh Muhammed El-Düderi (ks)

Şeyh Ömer’in çocuklarından Şeyh Muhammed Emin-i Duderî Kulp ve etrafında Şeyh Muhammedê Duderya namıyla meşhur zatlardandır. Duderya’da dünyaya gelen Şeyh Muhammed bir kısım zatlardan ilim tahsilinde bulunduktan sonra Muşlu Hacı Tayyib Efendi’den icaze alır. Bundan sonra babası ve kardeşleri gibi Kadirî tarikatının merkezlerinden olan Telan’a giderek amel için müracaat eder. Ancak Telan şeyhleri ağabeyine hilafet verdikleri için kendisini kabul edemeyeceklerini iletirler. Zira onlar bir anda bir aileden iki kişiye hilafet vermemektedirler.
Bundan sonra meşhur Nakşibendî şeyhi Şeyh Muhammed Kufrevî’nin yanına giden Şeyh Muhammed, kısa bir zamanda kendisinden hilafet alıp Kulp’a döner.
Şeyh Muhammed Şeyh Said Efendi’nin kıyamında ve Dersim hadisesinde sürgün edilen meşayıhtandır. Şeyh Said Hazretlerinin kıyamı hengâmında kendisi Ankara’ya, ailesinin geri kalan fertleri ise Uşak, Burdur, Kütahya ve Bolu’ya sürgün edilmişlerdir.
Bu sürgününün ardından Kulp’a gelip 8-9 yıl müftülük yapan Şeyh Muhammed, 1937 yılında tekrar ailesiyle beraber Aydın’a sürgün edilir. 1940-41 yıllarında Aydın’da sürgünde iken vefat eder. Vefatından önce çocuklarına “Birkaç sene sonra serbest kalacaksınız, memlekete giderken cenazemi burada bırakmayın” diye vasiyette bulunan Şeyh Muhammed’in vasiyeti 1947 yılının Haziran ayında yerine getirilir. Cenazesini almak için Aydın valisine başvuran ailesi il valisinden Şeyhin cesedinin 6-7 yıldır öldüğünden çürümüş olduğu cevabını alır. Ancak kendileri ısrar eder. Bunun üzerine mezarı açılır ve kefeninin dahi çürümediği hayretle müşahade edilir. Cenazesi Diyarbakır’ın Rağıbiye camisine getirilerek kılınan cenaze namazının ardından Kulp’un Duderya köyünde babası Şeyh Ömer’in yanına defnedilir.
Bir kez evlenen Şeyh Muhammed-i Duderî’nin 5 erkek, 3 kız olmak üzere 8 çocuğu dünyaya gelmiştir.
Bizler de hayatları âlemlerin yaratıcısı olan Allah’a iman ve teslimiyetle geçen, imanlarını yaşamada ve halka İslam’ı tebliğ etmede nice eziyet ve baskılara maruz kalan, cihad meydanlarında izzetle İslam bayrağını dalgalandıran bu kudsîleri rahmetle anıyor ve Allah’tan İslam’ın aziz günlerini bizlere göstermesini diliyoruz.